Thị trường chứng khoán Việt Nam vừa trải qua quý 1 với những biến động do ảnh hưởng từ nhiều yếu tố vĩ mô trong và ngoài nước. Áp lực lạm phát, suy thoái kinh tế đã khiến các ngân hàng trung ương đẩy mạnh các chính sách thắt chặt tiền tệ. Cùng với đó, trong những tuần đầu tháng 3, những biến động lớn tại nhiều ngân hàng ở Mỹ và châu Âu càng làm nhà đầu tư lo ngại về an toàn trên thị trường tài chính. Dưới các tác động đó, không chỉ thị trường Việt Nam mà các thị trường chứng khoán trên thế giới cũng biến động mạnh theo chiều hướng giảm.
Trong nước, mặc dù nền kinh tế vẫn trong xu hướng phục hồi nhưng cũng xuất hiện nhiều khó khăn như môi trường lãi suất cao, thị trường BĐS và trái phiếu doanh nghiệp riêng lẻ xuất hiện rủi ro thanh khoản, cũng tác động tới tâm lý của nhà đầu tư trong nước.
Trong giai đoạn cuối quý 1 vừa qua, TTCK Việt Nam cũng đón nhận một số thông tin tích cực đến từ sự hỗ trợ quyết liệt về chính sách gỡ khó cho doanh nghiệp, phục hồi kinh tế.
Ông Phạm Hồng Sơn – Phó Chủ tịch Ủy ban Chứng khoán Nhà nước (UBCKNN) cho biết, trước những tác động mang tính tổng hòa cả trong và ngoài nước, có thể nói, thị trường đã trải qua một quý đầu năm với nhiều biến động, tăng giảm đan xen.

Sau những bước phục hồi trong tháng 1, thị trường chứng khoán tiếp tục có những phiên giảm điểm trong tháng 2. Sang đến tháng 3, trước những tin tức về bất ổn trong hệ thống ngân hàng tại châu Âu và Mỹ, thị trường chứng khoán trải qua một vài phiên giảm điểm nhưng sau đó đã hồi phục 9 phiên liên tiếp. Kết thúc phiên ngày 31/3/2023, chỉ số VN-Index đạt 1.064,64 điểm, tăng 57,55 điểm (+5,71%) so với cuối năm 2022 (ngày 30/12/2022: VN-Index đạt 1.007,09 điểm).

Mức vốn hóa thị trường cổ phiếu 3 sàn tính đến cuối tháng 3 đạt gần 5.4 triệu tỷ đồng, tăng hơn 3.3% so với cuối năm 2022, tương đương 5.7% GDP ước tính năm 2022. Nhưng thanh khoản thị trường cổ phiếu vẫn khá trầm lắng trong quý 1 với giá trị giao dịch bình quân phiên đạt khoảng 11.300 tỷ đồng/phiên.
Điểm tích cực trong quý đầu năm là số lượng tài khoản nhà đầu tư tham gia tiếp tục gia tăng. Đến cuối tháng 2/2023, tổng số lượng tài khoản chứng khoán tại Việt Nam đạt gần 7 triệu tài khoản, tăng 1.45% so với cuối năm. Đồng thời, về hoạt động của nhà đầu tư nước ngoài, tính từ đầu năm đến cuối tháng 3, khối ngoại đã mua ròng khoảng 7.000 tỷ đồng cổ phiếu, chứng chỉ quỹ. Sự quay lại của nhà đầu tư nước ngoài cho thấy định giá cổ phiếu đang ở mức hấp dẫn cho chiến lược đầu tư trung và dài hạn của khối ngoại.
Động lực tăng trưởng còn nhiều
Ông Phạm Hồng Sơn cho rằng, diễn biến trên thị trường chứng khoán trong thời gian tới phụ thuộc phần lớn vào các chính sách kinh tế vĩ mô và triển vọng kinh tế trong nước cũng như thế giới. Theo đó, trên thế giới, mặc dù xu hướng tăng lãi suất có dấu hiệu chậm lại, nhưng kinh tế toàn cầu vẫn dự báo còn nhiều thách thức, khó lường. Trong nước tăng trưởng kinh tế vĩ mô quý 1 mặc dù vẫn tăng trưởng nhưng đã cho thấy sự giảm tốc; đồng thời sức khỏe doanh nghiệp niêm yết cũng chịu nhiều tác động sau thời kỳ hậu Covid-19 để lại.
Theo đại diện UBCKNN, nếu xét trong tương quan với nhiều quốc gia trên thế giới, kinh tế Việt Nam vẫn có nhiều điểm sáng. Trên thực tế nhiều tổ chức quốc tế vẫn đánh giá cao kết quả và triển vọng phát triển kinh tế Việt Nam trong thời gian tới.
“Chúng tôi cũng kỳ vọng, những nỗ lực của Chính phủ trong việc tháo gỡ khó khăn cho thị trường BĐS, trái phiếu doanh nghiệp, hạ lãi suất cho vay… sẽ đem lại những tác động tích cực cho nền kinh tế Việt Nam, kích thích các hoạt động sản xuất kinh doanh trong nước. Hơn nữa, chỉ số P/E của TTCK Việt Nam hiện đang ở mức 11 lần và được đánh giá ở mức hấp dẫn, thấp hơn so với hầu hết các thị trường trên thế giới. Tất cả những yếu tố trên cho thấy thị trường vẫn còn tiềm năng tăng trưởng trong trung và dài hạn”, ông Hồng Sơn kỳ vọng.
Theo dõi sát thị trường để có giải pháp phù hợp
Thông tin về giải pháp hỗ trợ thị trường trong thời gian tới, ông Sơn cho biết, hiện UBCKNN đang rà soát tổng thể các quy định tại Luật Chứng khoán và các văn bản hướng dẫn nhằm khắc phục ngay những bất cập vướng mắc, đảm bảo cho sự phát triển lành mạnh, minh bạch và bền vững của thị trường chứng khoán.
Theo lãnh đạo UBCKNN, cơ quan quản lý cũng đang đẩy nhanh tiến độ đưa vào vận hành hệ thống công nghệ thông tin mới, nhằm tạo điều kiện triển khai các sản phẩm, dịch vụ mới trên TTCK và bảo đảm thị trường vận hành thông suốt, an toàn, hiệu quả; cũng như đẩy mạnh công tác tái cấu trúc TTCK, nâng cao sức mạnh cạnh tranh và chất lượng của các định chế trung gian thị trường thông qua việc tiếp tục thực hiện tái cấu trúc công ty chứng khoán, công ty quản lý quỹ theo đề án đã được phê duyệt. Hiện UBCKNN cũng đang chỉ đạo các bên liên quan chuẩn bị nền tảng giao dịch trái phiếu doanh nghiệp riêng lẻ nhằm góp phần tăng trưởng tính minh bạch trên thị trường thứ cấp.
Cùng với đó, việc nâng cao vai trò và trách nhiệm của các tuyến giám sát sẽ được chú trọng, nhằm bảo đảm một thị trường vận hành minh bạch, hiệu quả. UBCKNN sẽ đẩy mạnh việc nâng cao chất lượng nguồn nhân lực cho công tác thanh tra giám sát cũng như hoàn thiện đưa vào sử dụng Hệ thống giám sát giao dịch nâng cấp.

Theo ông Sơn, trong bối cảnh các yếu tố tác động còn nhiều bất định, cơ quan quản lý tiếp tục theo dõi diễn biến kinh tế nói chung và thị trường chứng khoán nói riêng để chủ động đưa ra các giải pháp phù hợp kịp thời.
Mặt khác, UBCKNN tiếp tục đẩy mạnh công tác kiểm tra, thanh tra và xử lý nghiêm các hành vi vi phạm, nhằm tăng tính răn đe, tăng kỷ cương, kỷ luật trên thị trường, hướng tới sự phát triển TTCK theo hướng minh bạch và bền vững.
“UBCKNN sẽ tích cực phối hợp với các tổ chức quốc tế triển khai các giải pháp để sớm nâng hạng TTCK Việt Nam theo lộ trình đã đặt ra nhằm thu hút sự tham gia của nhà đầu tư nước ngoài tại thị trường”, ông Sơn chia sẻ.