Theo Bloomberg, vàng đã trở thành một loại tài sản theo chu kỳ khác chứ không còn là công cụ nhằm phòng ngừa rủi ro khi hoạt động kinh tế gặp khó khăn.
Theo Bloomberg, vào những năm 1980, giá vàng từng được coi là một biến số có thể thay đổi hết sức kịch tính. Sau chiến tranh thế giới thứ 2, dưới hệ thống bretton Woods, giá vàng đã được cố định ở mức 35 USD/ounce. Tuy nhiên, sau khi cựu tổng thống Mỹ Richard Nixon cắt đứt liên kết giữa vàng và USD vào năm 1971 (xóa bỏ bản vị vàng), giá của kim loại này đã tăng vọt lên 800 USD/ounce vào 1980.
Khi của cải vật chất sinh sôi nảy nở, những nhà đầu tư vàng xuất hiện ngày một nhiều hơn và giá vàng cũng trở thành mối quan tâm hàng ngày. Nhiều nhà bình luận coi giá vàng tăng cao là điềm báo thảm họa cho tiền phát định và cả nền văn minh phương Tây.
Hiện nay, ngay cả khi vàng đang giao dịch quanh mức kỷ lục 2.000 USD/ounce, vàng vẫn hơi nhàm chán và nhiều khả năng sẽ tiếp tục nhàm chán trong tương lai gần.
Theo một nghiên cứu mới từ Cục Nghiên cứu kinh tế Quốc gia Mỹ (NBER), ít nhất kể từ năm 1990 giá vàng đã tuân theo một số quy tắc.
Nói cách đơn giản hơn, giá vàng giảm khi lãi suất thực tế đi lên. Nguyên nhân là bởi bản thân nó có lợi suất trực tiếp bằng 0.
Do vậy, ở mức lãi suất cao hơn, chi phí cơ hội của việc nắm giữ vàng sẽ tăng lên. Về đặc điểm này, vàng cũng giống như nhiều tài sản khác như cổ phiếu công ty công nghệ, bất động sản, tiền điện tử.
Giá vàng cũng tăng/giảm khi nhu cầu về vàng như một hàng hóa tăng lên hoặc giảm đi. Chẳng hạn khi Trung Quốc trở thành một cường quốc kinh tế toàn cầu, quốc gia này sẽ cần nhiều vàng hơn để sử dụng như một loại hàng hóa, giúp thúc đẩy giá vàng.
Ấn Độ cũng có nhu cầu tăng trang sức bằng vàng khá lớn. Có thể thấy, khi một quốc gia trở nên giàu có hơn nhu cầu về vàng sẽ tăng lên và khiến giá của nó cũng tăng cao.
Tuy vậy, theo cả hai cơ chế tăng giá, vàng không còn là một tài sản phòng ngừa rủi ro tốt trong những thời điểm khó khăn, vì vàng tăng giá khi lãi suất thấp và nền kinh tế toàn cầu tăng trưởng. Ngược lại, khi lãi suất cao, nền kinh tế toàn cầu suy thoái, nhu cầu vàng và giá vàng cũng sẽ giảm xuống.
Vàng đã trở thành một tài sản kinh tế theo chu kỳ và giá vàng không còn được theo dõi chặt chẽ hoặc được coi như điềm báo về sự sụp đổ của nền kinh tế hay xã hội. Thay vào đó, giá kim loại này lên cao hay xuống thấp là chuyện hoàn toàn bình thường.
Bản vị vàng sẽ không trở lại
Giá vàng dường như rất ấn tượng trong những năm 1980 vì thị trường và giá đã bị kìm hãm quá lâu vào thời điểm trước đó. Vì vậy, vào năm 1980, rất khó để biết được giá trị thực sự của vàng là bao nhiêu và thị trường liên tục thử nghiệm, khám phá mức giá của vàng.
Theo Bloomberg, trong những năm gần đây, giá vàng đã không còn là điềm báo tốt cho sự trở lại của bản vị vàng. Hệ thống bản vị vàng đã bị nhiều người chỉ trích.
Nhà kinh tế nổi tiếng John Maynard Keynes gọi hệ thống này là “một di tích man rợ”. Dù vậy, bản vị vàng tại Anh vào thế kỷ 19 đã mang lại hiệu quả kinh tế vĩ mô tương đối tốt.
Nhưng nền kinh tế hiện đại có những đặc điểm khác biệt. Vào thế kỷ 19, tốc độ tăng trưởng của các nền kinh tế mới nổi chậm chạp và nhu cầu vàng như một loại hàng hóa tương đối ổn định dẫn đến mức giá không biến động lớn.
Nếu giá vàng được cố định (bản vị vàng) thì giá trị tương đối của vàng đi lên sẽ khiến tất cả những loại này đi lên sẽ khiến tất cả những loại giá cả khác cũng như tiền lương phải hạ xuống, gây ra nguy cơ giảm phát. Trong chế độ bản vị vàng, những biến động lớn về giá trị tương đối của vàng sẽ gây ra thảm họa kinh tế. Nhưng trong nền kinh tế hiện tại, việc vàng tăng giá không còn là tin tức lớn.
Vàng cũng được coi như nhiều hàng hóa khác, có nguồn cung tương đối ít co giãn trong ngắn hạn. Hay nói cách khác, nếu nhu cầu tăng lên, phải mất một khoảng thời gian trước khi nhiều vàng hơn được bơm vào thị trường.
Giá vàng hiện nay có thể tăng mạnh cũng như giảm mạnh khi nhu cầu chậm lại. Nhưng trong cả hai trường hợp, vàng không còn khả năng báo trước tương lai.