GDP Mỹ trong quý 1/2023 chỉ tăng trưởng 1,1%, trong khi lạm phát vẫn ở mức cao. Tiêu dùng vẫn đang mạnh mẽ, nhưng các nhà kinh tế dự báo rằng tình hình sẽ trở nên khó khăn hơn trong quý tiếp theo.
Trong quý 1, tổng sản phẩm quốc nội GDP của Mỹ chỉ tăng 1.1% thấp hơn rất nhiều so với mức dự báo trung vị của Bloomberg là 1.9%. Sự chậm lại chủ yếu do hàng tồn kho, còn động lực tăng trưởng chính của nền kinh tế Mỹ trong quý 1 đến từ gia tăng chi tiêu của người tiêu dùng.
Nhưng các nhà kinh tế cảnh báo rằng, động lực trên đã chậm lại trong quý 1 – một hồi chuông cảnh báo cho nền kinh tế Mỹ vào quý 2/2023.
Những số liệu được Fed theo dõi cũng không mấy khả quan. Thước đo lạm phát ưa thích của Fed là chỉ số chi tiêu tiêu dùng cá nhân lõi (không tính giá thực phẩm à năng lượng – core PCE) – đã tăng tới 4.9% trong quý 1/2023, đánh dấu tốc độ nhanh nhất trong một năm.
Trong khi đó, một báo cáo khác nhấn mạnh sự bền bỉ của thị trường lao động khi số đơn xin trợ cấp thất nghiệp hàng tuần bất ngờ giảm. Tất cả những yếu tố trên tạo ra cái cơ để ông Powell và các đồng nghiệp tăng lãi suất thêm 25 điểm cơ bản )BPS) trong cuộc họp chính sách ngày 2-3/5 tới đây. Lợi tức trái phiếu kho bạc Mỹ kỳ hạn 2 năm đã tăng lên với kỳ vọng rằng Fed sẽ tiếp tục thắt chặt.
Ông Chris Zaccarelli, Giám đốc đầu tư của Independent Advisor Alliance, cho biết: “Dữ liệu sáng 27/4 tệ cả đôi đường, khi tăng trưởng giảm và lạm phát đi lên”.
Dữ liệu vào sáng ngày 28/4 (giờ địa phương) sẽ cung cấp cái nhìn chi tiết hơn về cách người Mỹ tiêu dùng trong quý 1/2023. Các nhà kinh tế dự báo, chi tiêu cá nhân sẽ giảm 0.1% trong tháng 3 sau khi tăng 1.5% vào tháng 1 khi thời tiết ấm áp thúc đẩy doanh số bán lẻ.
“Mức tiêu thụ yếu vào cuối quý 1”, các nhà kinh tế của Morgan Stanley cho biết. Trong khi thời tiết thúc đẩy chi tiêu vào đầu quý, việc Chính phủ giảm hỗ trợ thực phẩm cho các gia đình có thu nhập thấp và khiến doanh số vào cuối quý 1 sụt giảm.
Các nhà kinh tế của Morgan Stanley cho biết thêm: “Dự kiến sẽ có sự chậm lại đáng kể vào quý 2/2023 do tác động tích lũy của chính sách tiền tệ chặt chẽ cũng như áp lực từ ngành ngân hàng đẩy tăng trưởng vào vùng tiêu cực”.
Tăng trưởng quý 2/2023 có thể chậm hơn nữa
Một cuộc khảo sát của Bloomberg cho thấy, các nhà kinh tế đang dự báo GDP của Mỹ chỉ tăng trưởng với tốc độ 0.2% trong quý 2 năm nay. Ngoài số liệu GDP, những dữ liệu đáng chú ý được công bố gần đây gồm chi tiêu người tiêu dùng tăng 3.7% đối với cả hàng hóa và dịch vụ.
Trong đó, dịch vụ tăng 2.3% dẫn đầu là nhà hàng, khách sạn, y tế; chi cho hàng hóa tăng 6,5%; chi tiêu kinh doanh cho trang thiết bị có mức giảm 7.3%, cao nhất kể từ đại dịch. Trong khi hàng tồn kho cao kéo GDP giảm tới 2.26%.
Doanh số bán hàng cuối cùng được điều chỉnh theo lạm phát cho người mua tư nhân trong nước – thước đo về nhu cầu tại Mỹ đã tăng mạnh nhất kể từ quý 2/2021. Con số này chịu tác động bởi số liệu chi tiêu của người tiêu dùng.
Nhà kinh tế học Eliza Winger của Bloomberg nhận định: “Nền kinh tế Mỹ mạnh hơn những gì chúng ta thấy, với việc người tiêu dùng tiếp tục bỏ tiền cho cả hàng hóa và dịch vụ”.
“GDP chỉ tăng trưởng 1,1% trong quý đầu tiên, nhưng doanh số bán hàng doanh số bán hàng cuối cùng cho người mua trong nước đã tăng 3,2%, xua tan nỗi lo suy thoái kinh tế hiện nay”, bà nói thêm.
Hợp đồng tương lai tiền tệ cho thấy, các nhà đầu tư đang đặt cược rằng có 90% xác suất Fed sẽ nâng lãi suất thêm 25 bps vào tuần tới. Vào tối ngày 26/4, trước khi số liệu kinh tế được công bố, mức kỳ vọng trên chỉ là 79%.
Ông Cliff Hodge, Giám đốc đầu tư tại Cornerstone Wealth, nhận định: “Lạm phát dai dẳng cộng thêm sức mạnh của thị trường lao động sẽ khiến Fed giữ đà tăng lãi suất trong tháng 5 và có khả năng sang cả tháng 6”.