Rất nhiều ngân hàng khẳng định đã giảm lợi nhuận hàng nghìn tỷ để đưa lãi suất xuống mức thấp hơn, tuy nhiên doanh nghiệp vẫn phản ánh lãi suất cho vay cao và thực tế chỉ giảm nhỏ giọt chưa như mức kỳ vọng.
Ngành ngân hàng đang liên tục khẳng định đã giảm lãi suất, nhưng nhiều doanh nghiệp vẫn than phải vay vốn với mức lãi suất cao. Thực tế họ đang phải trả lãi ngân hàng ở mức 12-13%/năm thậm chí là cao hơn thế.
Theo bà Trịnh Quỳnh Mai – Phó giám đốc doanh nghiệp đang hoạt động trong lĩnh vực tái chế tại Nam định cho biết: “So với trước đây, lãi suất cho vay tại các ngân hàng thương mại nhà nước đã giảm 0.5-1%. Chúng tôi cũng không gặp khó khăn gì trong việc tiếp cận tín dụng. Tuy nhiên, khi hỏi các ngân hàng về giảm lãi suất thì thực tế có giảm nhưng giảm nhỏ giọt. Chẳng hạn như lãi suất cho vay ở Techcombank mới chỉ giảm từ 10,4% xuống 10%/năm”.
Chung quan điểm, nhiều doanh nghiệp vay vốn tại một trong bốn NHTM Nhà nước sẽ có lãi suất “mềm hơn”, từ 7.5-9%/năm. Nhưng không phải doanh nghiệp nào cũng có thể tiếp cận được. Lãi suất cho vay doanh nghiệp ở các NHTM Cổ phần hầu hết trên 10%/năm.
Theo Hiệp hội Ngân hàng Việt Nam, từ đầu năm đến nay, các ngân hàng đã giảm lãi suất cho vay đối với dư nợ hiện hữu và dư nợ cho vay mới để hỗ trợ nền kinh tế.
Sau thời điểm NHNN nới room tín dụng và có những giải pháp hỗ trợ thanh khoản cho các ngân hàng, nhiều NHTM đã cam kết giảm lãi suất cho vay với mức giảm từ 0.5-1.5%/năm.
Mặt bằng lãi suất huy động cũng dần ổn định và giảm từ 1-2% so với cuối năm 2022, tạo cơ sở cho các tổ chức tín dụng giảm mặt bằng lãi suất cho vay, hỗ trợ doanh nghiệp theo sự chỉ đạo của Chính phủ và NHNN.
Lãnh đạo của một ngân hàng thương mại cổ phần cho biết, về nguyên tắc thì lãi suất cho vay bao giờ cũng cao hơn lãi suất huy động khoảng 3% mới đảm bảo cho ngân hàng có được lợi nhuận. Ở giai đoạn cuối 2022 đầu 2023 các ngân hàng đều phải huy động tiền gửi lãi suất trên 9%/năm, thậm chí có thời điểm lên 11-12%/năm. Do đó, không thể một sớm một chiều là có thể giảm lãi suất cho vay, vì chính sách nào cũng cần có độ trễ.
Phó Thống đốc NHNN Đào Minh Tú lại cho rằng, các ngân hàng thương mại cần phải thấy được việc hỗ trợ lãi suất cho doanh nghiệp là điều cần thiết.
“Việc NHTM trước đó huy động lãi suất cao thì bây giờ vẫn phải trả lãi cao cho khách hàng. Nhưng trong lúc khó khăn, ngân hàng nên chia sẻ bằng cách lấy khoản này bù đắp cho khoản kia để có mức lãi suất hợp lý”, ông Tú nói.
Ông Tú khẳng định NHNN tôn trọng nguyên tắc của cơ chế thị trường và quyền của các TCTD nhưng phải có định hướng để từng bước giảm dần lãi suất và phải giảm một cách tích cực kể cả lãi suất huy động lẫn cho vay.
Trong Hội nghị Chính phủ với các địa phương được tổ chức ngày 4/7, Thống đốc NHNN bà Nguyễn Thị Hồng cho biết, NHNN đã và đang tiếp tục điều hành linh hoạt, chỉ đạo tổ chức tín dụng thực hiện các giải pháp. Nhưng đây không chỉ là trách nhiệm của riêng ngành ngân hàng mà còn cần sự chung tay nhiều bên.
Bà Hồng kiến nghị các giải pháp từ phía các cơ quan, bộ ngành cần được quan tâm, ví dụ như giải quyết đầu ra cho doanh nghiệp thông qua xúc tiến thương mại, khai thác thị trường trong nước, cải thiện về điều kiện tiếp cận tín dụng thông qua bảo lãnh cho các DNNVV; thúc đẩy đầu tư công để có sự lan tỏa đến hoạt động sản xuất, kinh doanh khác.